SOS SINT ANNA VZW
EEN DELHAIZE IN EEN KERK
De kerk is gesloten. Al lang. Maar vroeger kon je er nog eens binnengaan, wanneer er een eredienst aan de gang was of zo. Nu kan ook dat niet meer. Ooit zullen we terug binnen kunnen, is ons beloofd. Maar wat zullen we dan nog kunnen zien in het schelle kunstlicht van een overdekte marktplaats? Zullen we er nog iets anders horen dan lawaai?
Een deel van de muurschilderingen zitten verstopt achter metershoge plinten. Sint-Anna en haar familie staan afgebeeld in het koor, pardon, in het restaurant. Je kijkt op van je bord en denkt: "Wat een vreemd interieur. Wie zou dat ontworpen hebben?"
En na een aantal glazen wijn in de bar aan de andere kant, weet je helemaal niet meer wat die rare verticale buizen achter je daar staan te doen.
Het is overduidelijk dat de mensen van Delhaize geen flauw benul hebben van wat ze in handen krijgen. Want wat hebben ze nu eigenlijk bewaard? Een bizar interieur dat helemaal niet geschikt is om er een markthal in onder te brengen. Een orgel dat geen orgel meer is, want je zult nooit meer horen hoe het klinkt.
Waarom, waarvoor?
PLANNEN VAN DE STAD GENT
De Stad Gent heeft de Sint-Annakerk voor 99 jaar in erfpacht gegeven aan Delimmo NV. Ze hebben de kerk inderdaad niet ‘verkocht’, die blijft in principe eigendom van de Stad. Maar in de praktijk maakt dat weinig of geen verschil. Na 15 jaar treedt immers de op dat moment vigerende wetgeving in werking. Op dat ogenblik zou Delimmo NV de mogelijkheid kunnen verwerven om van de erfpacht een zuivere vastgoedoperatie te maken.
Ook de komende generaties zullen hiermee te maken krijgen. De kerk wordt ingepalmd door een supermarkt, een restaurant en een bar, waardoor het interieur compleet van uitzicht zal veranderen.
De muurschilderingen worden herleid tot luxueus behang. Het orgel zal niet meer bespeelbaar zijn en wordt een soort decor tegen de achterwand van de wijnbar. De groene zones naast de kerk worden gedegradeerd tot laadkaaien voor de supermarkt. Voor zover er nog groen te zien zal zijn, met die ‘hoogst noodzakelijke’ nieuwe bouwsels die er gepland zijn.
Waarom bewaren we erfgoed? Omdat dat nu eenmaal zo hoort? Om dan achteraf te merken dat het eigenlijk niet geschikt is voor zijn nieuwe functie. Of proberen we te begrijpen wat we in handen hebben?
Enkel dan kunnen we de lijn doortrekken en een brug bouwen tussen toen en nu.
WAT WILLEN WIJ BEREIKEN?
SOS SINT-ANNA GENT vzw wil dat de hele site (kerkgebouw en de gronden eromheen) als openbaar domein wordt bewaard en beschermd, met inbegrip van de goederen die eigendom zijn van de kerkgemeenschap. Wij betwisten niet dat herbestemming noodzakelijk is, maar die moet waardig gebeuren, met respect voor de vroegere functie en de uitstraling van het gebouw. De Sint-Annakerk is immers een beschermd monument en maakt deel uit van ons erfgoed.
Wij willen ook, samen met andere geïnteresseerden, een concreet plan opstellen om van deze site een stadsoase van stilte en schoonheid te maken en een ontmoetingsruimte voor iedereen: voor alle Gentenaars en voor de vele bezoekers van onze mooie stad. Op die manier hopen wij ook tot inspiratie te kunnen dienen voor de te verwachten herbestemming van andere kerken in Gent
Met dit standpunt sluiten wij ons aan bij de ‘stadsbrede visie op het patrimonium’ van het huidige stadsbestuur. Aan de Kerk vragen wij dat ze haar verantwoordelijkheid opneemt en niet al haar in onbruik geraakte kerkgebouwen afstoot, maar nadenkt over mogelijkheden tot nieuwe invullingen die het verleden niet compleet uitwissen. Herinneringen begeleiden ons immers naar de toekomst.
ONZE PRACHTIGE SINT-ANNAKERK
Het 19de-eeuwse gebouw is één van de weinige voorbeelden in België van de Rundbogenstil, een eclectische stijl waarin Byzantijnse, romaanse en gotische elementen samengevoegd werden.
Een hommage aan het verleden dus, maar ook een brug naar de toekomst. Want er werd niet neergekeken op moderne materialen en onze Sint-Annakerk diende als ankerpunt in een nieuw urbanisatieplan, met de Keizer Karelstraat als verbinding tussen oud en nieuw.
Het eerste ontwerp was van de hand van stadsarchitect Lodewijk Roelandt. In 1853 zakte koning Leopold I hoogstpersoonlijk af naar Gent voor de eerstesteenlegging, maar het duurde nog tot 1856 voor de eigenlijke bouwwerken van start gingen, echter onder de leiding van een andere architect: Jacques Van Hoecke.
De wanden van de immense ruimte zijn van onder tot boven beschilderd met imposante fresco’s, voor een groot deel van de hand van de Gentse kunstschilder Théodore-Joseph Canneel . Hij kon zijn levenswerk echter niet afmaken en de laatste muurschilderingen werden uitgevoerd door zijn leerling Théophile Lybaert.
In 1895 was het werk eindelijk voltooid, 3 jaar na de dood van Canneel.
DE KLANK VAN
EEN ORGEL
Het huidige orgel dateert uit 1904. Tot dan maakte men gebruik van een orgel uit de 18de eeuw dat was overgenomen uit de vroegere Sint-Annakapel die eerder op deze plaats stond. De opdracht voor het ontwerp van het nieuwe instrument werd toevertrouwd aan een gerenommeerde Brusselse orgelbouwer: Pierre Schyven.
Die leverde het instrument in 1904, echter zonder het front, dat later geplaatst werd door Mathias Zens, de beeldhouwer die al het houtsnijwerk van de kerk vervaardigde.
In grote lijnen volgde Pierre Schyven vele orgelbouwprincipes na van de grote Franse orgelbouwer Aristide Cavaillé-Coll, met enige markante verschillen: hij had de Franse stijl als streefdoel, maar ging uit van de Duitse romantische orgelbouw. Qua concept is het te beschouwen als een standaard tweeklaviers orgel zoals Schyven er ettelijke heeft gebouwd.
Hierbij heeft hij een geslaagd compromis weten te bereiken tussen artisticiteit en economie, zo bijvoorbeeld door het aanwenden van het pneumatisch tractuursysteem. Dat is met zijn langere aanspreektijden overigens volledig verantwoord in een zeer lang nagalmende kerkruimte zoals die van Sint-Anna.
Het orgel in deze kerk wordt algemeen erkend als een instrument van
uitzonderlijke waarde.
SOS SINT-ANNA GENT vzw IN ACTIE
SOS SINT-ANNA VZW
Het begon allemaal in 2019 met Mikhail Bezverkhny, beroemd violist en winnaar van de Koningin Elisabethwedstrijd in 1976.
In weer en wind, of het nu sneeuwde of regende, hagelde of vroor, elke dag zat hij voor de gesloten poort van de kerk, en speelde. Er vormde zich een groepje rondom hem, trouwe luisteraars die zich niet veel later later zouden ontpoppen tot actievoerders.
Er kwamen andere muzikanten langs, zoals Sigiswald Kuijken. En toen ontstond het plan om een heuse muziekmarathon te organiseren. Frederik Sioen nam eraan deel en anderen, veel anderen. En later kwam er nog één, heel toepasselijk de ‘open-de-kerk-dag’ genoemd. Nee, de kerk ging niet open, maar we organiseerden wel een ‘rond-leiding’, letterlijk dan.
Gerenommeerde experts lieten hun licht schijnen over mogelijke toekomstplannen voor Sint-Anna. Er kwam een mensenketting die de kerk verbond met het stadhuis.
Performancekunstenaar Leo Copers bracht een hommage aan de kerk. En we verzamelden duizenden handtekeningen, we kregen spreekrecht tijdens de gemeenteraad, we dansten voor Sint-Anna…. Tot we op een dag een camionet met aanhangwagen zagen voorbijrijden die een engel ontvoerde. Men was de kerk aan het leeghalen!
Betekent dat dat het te laat is? Natuurlijk niet. Dat weten we toch, Gentenaar zijnde. Het is nooit te laat. Nie pleuje!
Gentse Feesten
2024
Wat hadden jullie gedacht? Dat we het zouden opgeven?
Nee, natuurlijk niet! Ook dit jaar zijn we er weer bij,
met drie wandelingen en twee concerten.
Een vertelwandeling met Mieke Felix, vreemder dan ooit.
Béatrice Truyen toont u het werk van architect Roelandt, die het 19de-eeuwse Gent een eigen gezicht gaf.
Paul Van Houtte wandelt met u door de wijken en de straten van het Zuid, een historisch gebied dat nar de toekomst wijst.
En uiteraard is Mikaïl Bezverkhny er ook weer bij.
En hij is deze keer niet alleen...
We kijken ernaar uit jullie terug te zien!
De Gesloten Poort
Een vertelwandeling met Mieke Felix
Maandag 22 juli om 11u
Afspraak voor de ingang van de Sint-Annakerk
€ 15 / vvk € 12,- Reservatie via Uitbureau
(www.uitbureau.be / 09 233 77 88)
100 jaar geleden is hij overleden. Hoe kan het dat er nu nog, zeer recent, een verhaal van hem is teruggevonden? In Praag, natuurlijk, waar anders? Een onbekende tekst van Franz Kafka. Of is het dan toch van die andere Tsjech, Vaclav Havel? Specialisten raken het er niet over eens. Maar het heeft iets te maken met een Sint-Annakerk, dat is duidelijk. Die van Praag? Best mogelijk. Alhoewel... Hoe kan het dat Gent zo dichtbij komt in dit vreemde verhaal?
En opnieuw.
En nog altijd.
Concert met Mikhaïl Bezverkhny.
Dinsdag 23 & Zaterdag 27 Juli - 17.30 u
voor de Sint-Annakerk
Vrije bijdrage
Zoals toen. Op de trappen voor de gesloten poort van de Sint-Annakerk kan je opnieuw een paar concerten meemaken met Mikhaïl Bezverkhny (winnaar Koningin Elisabethwedstrijd 1976). Hij geeft niet op.
Hij gaat zelfs nog een stapje verder: hij heeft één van zijn leerlingen, Luciano Petik, uitgenodigd om samen met hem te spelen.
Nie pleuje!
Inderdaad, zoals het een echte Gentenaar betaamt
De Sint-Annakerk, het sluitstuk van stadsarchitect Louis Roelandt.
Een wandeling met Béatrice Truyen.
Donderdag 25 juli om 11u
Afspraak aan de Arena van Vletingen, Lange Violettestraat 277A, 9000 Gent
€ 15 / vvk € 12,- Reservatie via Uitbureau
(www.uitbureau.be / 09 233 77 88)
Lodewijk Joseph Adriaan Roelandt, Louis voor de intimi, een West-Vlaamse student die in Gent is blijven plakken en gedurende een halve eeuw zijn stempel heeft gedrukt op het Gentse stadsbeeld.
Geen avantgardist maar de architect die de stad de moderne tijden heeft binnengeloodst. Hij timmerde aan schouwburgen, stapelhuizen, herenhuizen, stadhuizen, gerechtshoven en ook…… kerken met als eervol sluitstuk de onvolprezen Sint-Anna kerk
De Muinkmeersen van de 19de tot de 21ste eeuw.
Een wandeling met Paul Van Houtte.
zondag 28 juli om 11u
Afspraak voor de ingang van de Sint-Annakerk
€ 15 / vvk € 12,- Reservatie via Uitbureau
(www.uitbureau.be / 09 233 77 88)
Het Zuid en bij uitbreiding Sint – Anna is een gebied van meersen tussen de twee Scheldes, net buiten de kuip van Gent. Met de komst van de industriële revolutie wordt deze wijk ontwikkeld : een industriële site, een woonzone, een verkeersknooppunt voor spoor en auto, een uitgaansbuurt en recentelijk een recreatiebuurt met groene eilanden.
Sinds de industriële revolutie heeft deze wijk een hele evolutie doorgemaakt, met de bouw van de Sint-Annakerk als één van de hoogtepunten.
Een buurt waar verleden en toekomst elkaar raken.
Galerij
HELP ONS
DE SINT-ANNAKERK TE REDDEN
Sinds corona lijkt het zo’n beetje alsof we onzichtbaar zijn geworden. Maar niets is minder waar.
Niet alleen hebben we onze activiteiten zoveel mogelijk naar het internet verplaatst, maar wij zijn ook bezig met de allerbelangrijkste actie ooit: op juridische gronden verzet aantekenen tegen de nefaste beslissing van het stadsbestuur.
En daarvoor hebben we, meer dan ooit, uw hulp nodig!
Cartoon: Hanne Haverals
Steun ons verzet TEGEN de beslissing van de Gentse gemeenteraad maar VOOR het behoud van ons cultureel patrimonium:
- Like ons op Facebook en blijf op de hoogte van de gebeurtenissen rond en voor de Sint-Annakerk: www.facebook.com/SOSSintAnna/
- Volg ons op Instagram: https://www.instagram.com/sos_sint_anna_gent/
- Denk met ons mee en bezorg ons uw suggesties via mail: sos.sint.anna.gent@gmail.com
- Koop een Pierkes-affiche (ontwerp van Frank Lauwers), collectors-item (zwart/wit, op tekenpapier, formaat 40/60) door storting van 10 € op onze rekening met vermelding van uw adres en “1 Pierkesaffiche”
- Bekijk de webinar over de muurschilderingen:
- Steun ons door een financiële bijdrage te storten op
SOS SINT-ANNA GENT vzw BE 79 9733 6820 2233
CONTACT
Neem contact met ons op
Website made by Lander Crampe